زمان خواندن مقاله > 3 دقیقه

وقتی صحبت از کیفیت تصویر می‌شود، اولین مفهومی که به ذهن می‌رسد، رزولوشن است؛ مفهومی پایه‌ای در دنیای نمایش تصویر که در انواع نمایشگرها و تجهیزات دیجیتال تصویری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. رزولوشن مشخص می‌کند یک تصویر تا چه اندازه واضح، دقیق و باکیفیت دیده شود. در ادامه به اهمیت این مفهوم کلیدی خواهیم پرداخت.

رزولوشن  چیست؟

رزولوشن به تعداد پیکسل‌های موجود در یک تصویر یا نمایشگر اشاره دارد و (معمولاً به صورت تعداد پیکسل‌های افقی در تعداد پیکسل‌های عمودی بیان می‌شود (مثلاً1920x1080)) هر چه تعداد پیکسل‌ها بیشتر باشد، تصویر جزئیات بیشتری دارد و کیفیت آن بالاتر می‌رود.

نکته 1 :وضوح یعنی ضرب طول و عرض یک تصویر که نشان از کیفیت تصویر آن است.یعنی اگر تصویری دارای رزولوشنی 1080 * 1920 بود یعنی وضوح تصویر آن 2 مگاپیکسل می باشد.

نکته 2: وضوح تصویر فقط به تعداد پیکسل‌ها بستگی ندارد؛ اندازه صفحه نمایش هم مؤثر است، چون با یک رزولوشن ثابت، هرچه صفحه بزرگ‌تر باشد، وضوح کاهش می‌یابد. به‌عنوان مثال، یک تلویزیون 75 اینچ با رزولوشن 4K تعادل خوبی بین اندازه و کیفیت تصویر ایجاد می‌کند.

پیکسل چیست ؟

پیکسل یا عناصر تصویر، کوچک ترین نقاط روی صفحه نمایش و تصویر هستند. پیکسل ها و رزولوشن تصویر با هم ارتباط مستقیمی دارند و وضوح بالاتر برابر با تعداد پیکسل های بیشتر در صفحه نمایش و تصاویر است. 

آیا تعداد پیکسل‌های بیشتر یعنی کیفیت بالاتر؟ چرا؟

 بله هرچه تعداد پیکسل‌های یک تصویر بیشتر باشد، کیفیت و وضوح آن تصویر نیز بیشتر می‌باشد. زیرا هر pixel دارای جزئیاتی می‌باشد، که هرچه بیشتر باشد جزئیات هر تصویر بیشتر می‌شود.

راه حل برای سوسو زدن تصویر :

فیلکر تصویر

نکته : در عکاسی کیفیت لنز و تکنیک عکاسی و نویز تصویر مهم می‌باشد و در نمایشگرها همان‌طور که در عکاسی هم گفته شد نویز و کیفیت کابل و ارتباطات حائز اهمیت می‌باشد پس این دو نکته هم بسیار مهم می‌باشد.

انواع رزولوشن تصویر در نمایشگر های مختلف

لیست زیر برخی از رایج ترین رزولشن های موجود را از پایین ترین وضوح تا بالاترین رتبه بندی می کند:

• HD (720p): 

اچ دی دارای ابعاد 1280x720 پیکسل که برای نمایشگرهای کوچک و کاربردهای روزمره مناسب است؛ نام های دیگر آن HD , HD Ready , Standard HD .

 High Definition (HD) = 1280 * 720 P

• Full HD (1080p):

رایج‌ترین رزولوشن 1920 در 1080 پیکسل یا همان 1080p است که به آن Full HD می‌گویند. یعنی تصویر شامل 1920 پیکسل افقی و 1080 پیکسل عمودی است؛ که استانداردی برای تلویزیون‌ها و مانیتورهای رایج محسوب می‌شود؛ نام های دیگر: Full HD , FHD .

Full HD = 1920 pixels x 1080 pixels

• رزولوشن 2K: 

رزولوشن 2K کمی شبیه Full HD است و عرض تصویر حدود 2000 پیکسل است؛ رایج‌ترین آن 2560 در 1440 پیکسل یا 1440p است.

2K, Quad HD, QHD = 2560 * 1440

•  رزولوشن 4K (Ultra HD):

 با ابعاد 3840x2160 پیکسل، بسیار محبوب در تلویزیون‌ها و مانیتورهای مدرن که کیفیت بسیار بالایی ارائه می‌دهد؛ همچنین این رزولوشن 4 برابر رزولوشن FULL HD می باشد. نام های دیگر UHD , Ultra HD 4K UHD .

4K = 3840 pixels x 2160 pixels

• رزولوشن 8K:

 با ابعاد 7680x4320 پیکسل(حدود 33 میلیون پیکسل)، جدیدترین و پیشرفته‌ترین رزولوشن موجود در بازار که برای نمایشگرهای فوق‌العاده بزرگ و کاربردهای حرفه‌ای مناسب است. تصاویر 8K بسیار اشباع‌شده، دقیق و واقعی به نظر می‌رسند و جزئیات بیشتری ارائه می‌دهند.

8K = 7680 pixels x 4320 pixels

رفرش ریت یا نرخ تازه سازی یک عامل برای کیفیت تصویر است :

رفرش ریت چیست 

بهترین رزولوشن برای تلویزیون کدام است؟

با اینکه 8Kجدیدترین و پیشرفته‌ترین رزولوشن است و کیفیت تصویری بی‌نظیر ارائه می‌دهد، اما فعلاً تلویزیون‌های 8K خیلی فراگیر نشده‌اند و محتواهاK 8 هم محدود است. به مرور زمان تولید محتوا و تلویزیون‌های 8Kافزایش خواهد یافت و جایگاه ویژه‌ای در آینده تلویزیون و سرگرمی خانگی خواهند داشت. اما امروز،  شاید 8K بهترین گزینه برای همه نباشد.
 

آیا رزولوشن تنها عامل تعیین‌کننده کیفیت تلویزیون و ویدئو وال ها است؟

رزلوشن نقش مهمی در کیفیت عکس دارد، اما تنها عامل نیست. تکنولوژی صفحه نمایش نیز تاثیر زیادی روی وضوح تصویر دارد، مانند:
•  روشنایی (Brightness) – مخصوصاً مهم در فضاهای پرنور و محیط بیرونی

•  کنتراست و عمق رنگ – برای وضوح و عمق تصاویر

• زاویه دید (Viewing Angle) – نکته مهم در تلویزیون های شهری و ویدئو وال 

•  دات‌پیچ (Pixel Pitch) – فاصله پیکسل‌ها، تأثیر مستقیم بر کیفیت تصویر دارد  

•  نرخ تازه‌سازی (Refresh Rate) – برای روان بودن تصویر در ویدیوهای سریع

• نوع پنل– مثل OLED، QLED، Mini-LED

• پردازش تصویر (Image Processing) – کاهش نویز، بهبود رنگ و وضوح تصویر

• میزان بازتاب نور (Anti-Glare) – در نمایشگر های اوتدور بسیار مهم است

• طول عمر و کیفیت ساخت قطعات – مخصوصاً در نمایشگرهای LED فضای باز

• کیفیت صدا_ نکته مهم در تلویزیون های خانگی

چگونه رزولوشن تلویزیون خود را بفهمیم؟

اگر نمی‌دانید رزولوشن تلویزیونتان چقدر است، راه‌های زیر را امتحان کنید:
1. دفترچه راهنمای تلویزیون را بررسی کنید؛ مشخصات و رزولوشن معمولا در آن نوشته شده است.
2. شماره مدل تلویزیون را که پشت دستگاه است یادداشت کنید و در اینترنت جستجو کنید تا صفحه فروشنده یا سازنده را بیابید.
3. در منوی تنظیمات تلویزیون، بخشی به نام اطلاعات سیستم وجود دارد که معمولا رزولوشن را نمایش می‌دهد.
 

پیدا کردن رزولوشن تصویر در ویندوز

در ویندوز هم می‌توانید رزولوشن تصاویر را ببینید، اما اطلاعات کمی محدودتر است:
1. روی فایل تصویر در کامپیوتر خود بروید.
2. راست‌کلیک کنید و Properties را انتخاب کنید.
3. در پنجره باز شده، تب Details را انتخاب کنید.
4.  در بخش Details، موارد Dimensions (ابعاد)، Horizontal Resolution (رزولوشن افقی) و Vertical Resolution (رزولوشن عمودی) را ببینید که رزولوشن تصویر را بر حسب DPI نشان می‌دهند.
 

چطور رزولوشن تصویر خود را بفهمم؟

با نرم‌افزار Adobe Photoshop به راحتی می‌توانید رزولوشن عکس یا فایل دیجیتال خود را پیدا کنید.
1. فتوشاپ را باز کنید و تصویر را بارگذاری کنید.
2. از منوی بالای صفحه، مسیر Image > Image Size را انتخاب کنید.
3. در این بخش می‌توانید رزولوشن را بر حسب PPI ببینید.
 

تفاوت رزولوشن و تراکم پیکسل (PPI)

باید توجه داشت که رزولوشن تنها عامل مؤثر در کیفیت تصویر نیست. تراکم پیکسل (PPI یا تعداد پیکسل‌ها در هر اینچ) نیز نقش مهمی دارد. تراکم بالای پیکسل به معنی فشرده‌تر بودن پیکسل‌ها و کیفیت بیشتر در نمایشگرهای کوچک است. درک این تفاوت می‌تواند در انتخاب صحیح نمایشگر کمک بزرگی باشد.

نسبت ابعاد مانیتور چیست؟

نسبت ابعاد مانند هر نسبت دیگری، یک نمایش متناسب است که به صورت دو عدد مجزا بیان می شود. در مورد مانیتورها و نمایشگرها، نسبت ابعاد، همبستگی بین عرض و ارتفاع را توصیف می کند.  نسبت ابعاد نمایشگرها اغلب 4:3، 16:9 و 21:9  می باشد.
 

نسبت تصویر 4:3

نسبت 4:3 که با عنوان تمام صفحه نیز شناخته می شود در قرن بیستم در نمایشگر ها، فیلم ها و سیستم های پخش مورد استفاده قرار می گرفت، اما امروزه با ظهور رزولوشن HD دیگر قابل استفاده نمی باشد.

نسبت تصویر 16:9

نسبت 16:9 که با صفحه عریض نیز شناخته می شود یک استاندارد بین المللی برای محتوا با رزولوشن بالا بوده و از محبوبیت زیادی برخوردار می باشد. از این نسبت تصویر در تلویزیون، سینما و بازی های ویدیویی استفاده می شود.

نسبت تصویر 21:9

نسبت 21:9 هنوز به صورت کامل در بازار شناخته نشده است و به همین دلیل استفاده از آن محدود می باشد. از این نسبت تصویر در مانیتور ها و تلویزیون های فوق عریض و پروژکتور های سینمایی عریض استفاده می شود.

نتیجه‌گیری

رزولوشن یکی از فاکتورهای کلیدی در انتخاب نمایشگرها و دستگاه‌های تصویری است. با در نظر گرفتن نیازها و بودجه خود، می‌توانید بهترین گزینه را انتخاب کرده و تجربه‌ای باکیفیت و لذت‌بخش داشته باشید.