زمان خواندن مقاله:6 دقیقه

یکی از مهم‌ترین جوانب معماری ساختمان‌های تجاری، اداری و حتی مسکونی، نورپردازی نماست. این مرحله با اهداف متنوعی مانند افزایش امنیت و زیباسازی انجام شده و در اجرای آن، تکنولوژی‌های مختلفی نیز به‌کار می‌روند. از طرف دیگر، نورپردازی نمای ساختمان، یکی از روش‌های ایجاد ارزش افزوده برای ملک است و از این نظر، برای سازنده، فروشنده و صاحب واحدهای آن اهمیت اقتصادی زیادی دارد. 

از این رو، به‌خصوص به‌عنوان سازنده، طراح معمار و کارفرمای یک پروژه ساخت‌و‌ساز، لازم است که با انواع نورپردازی ساختمان آشنا بوده و با شناخت اصول این فرآیند، بهترین نتیجه را از آن دریافت کنید. در این مقاله، ضمن مرور اهداف نورپردازی نمای بیرونی ساختمان، انواع، اصول و تکنولوژی‌های مورد استفاده در آن را مرور می‌کنیم. با ما همراه شده و زیبایی بصری، امنیت و ارزش ساختمان خود را به شکلی موثر بهبود ببخشید. 

هدف از نورپردازی نمای ساختمان چیست؟

نورپردازی نمای ساختمان، یکی از مراحل معماری مدرن است که طی آن، بخش‌هایی از نمای بیرونی با انواع ادوات نوری در طول شب، روشن‌تر و برجسته‌تر می‌شود. این مرحله اهداف مختلف زیر را دنبال می‌کند: 

• افزایش امنیت محیطی ساختمان و جلوگیری از جرم
• تاکید بصری بر بخش‌هایی از معماری ساختمان یا عناصر معماری مانند ستون‌ها، قوس‌ها و بافت نما
• ایجاد ارزش افزوده برای ساختمان
• افزایش جذابیت بصری و زیبایی نمای ساختمان
• هدایت بصری و تاکید بر عناصر تبلیغاتی ساختمان‌های تجاری و اداری مانند برندها، لوگوها و شعارهای تبلیغاتی

انواع نورپردازی ساختمان

به‌منظور نورپردازی ساختمان اداری، تجاری یا مسکونی خود لازم است با انواع کارکرد نور در نمای ساختمان آشنا باشید. بسته به کارکرد و معماری ساختمان، ممکن است تصمیم بگیرید از یک یا چند مورد از انواع نورپردازی زیر استفاده کنید:
1- نورپردازی عمومی یا امبیانت. شامل روشن کردن کلی نمای ساختمان با هدف بهتر دیده شدن و افزایش امنیت آن
2- نورپردازی کاربردی نمای ساختمان. شامل نورپردازی بخش‌هایی از نما یا فضاهای داخلی مانند لابی‌ها و پله‌ها برای هدایت افراد، روشن کردن یک قسمت مشخص و غیره. تصویر زیر از موزه هنرهای معاصر ساگاوا (Sagawa) در ژاپن، یکی از بهترین نمونه‌های استفاده از نور کاربردی در دنیای واقعی است.
3- نورپردازی تاکیدی یا نقطه‌ای. شامل تابش نور بر بخش‌هایی مشخص از نما برای ایجاد جلوه و تاکید بصری بیشتر. یکی از معروف‌ترین نمونه‌های نورپردازی تاکیدی، نورپردازی برج ایفل است.
4- نورپردازی تزئینی. شامل بهره‌گیری از جذابیت بصری ایجادشده توسط ادوات نورپردازی روی نمای ساختمان بدون کاربرد خاص یا تاکید اضافه‌تر بر عناصر معماری. 

شاید نیاز پیدا کنید:

ایده طراحی ستون

روش های نورپردازی نمای ساختمان

برای اجرای هر یک از انواع نورپردازی نما ساختمان، روش‌های اجرایی متفاوتی را می‌توان به‌کار گرفت. معمول‌ترین آن‌ها را در ادامه معرفی می‌کنیم.

🔵  نورپردازی از بالای نمای ساختمان

این روش برای روشن کردن ارتفاعات پایین‌تر نما و بخش‌هایی مانند حیاط و ایوان‌ها مناسب است. به‌خصوص در مراکز تفریحی، نورپردازی ساختمان به این روش، سبب کاهش آلودگی نوری و ایجاد محیطی آرامش‌بخش از نظر بصری می‌شود. حفظ آسمان شب نیز دیگر مزیت نورپردازی نمای ساختمان از بالاست. مثال معروف نورپردازی نمای ساختمان تجاری به این روش هم ساختمان نشریه نیویورک تایمز است.

🔵 نورپردازی از پایین نمای ساختمان

یکی از رویکردهای اصلی در نورپردازی نمای ساختمان تجاری با هدف تاکید بر المان‌های تبلیغاتی و منحصربه‌فرد مانند مجسمه‌ها، نورپردازی از پایین است. در استفاده از این روش باید جانب احتیاط را رعایت کرده و از نورهای ضد تابش با شدت متعادل استفاده کرد.

🔵 نورپردازی افقی نمای ساختمان

یکی از نشانه‌های نورپردازی حرفه ای ساختمان، استفاده از نورهای افقی با شدت کم در ارتفاعات پایین‌تر آن است. از این روش، به‌خصوص برای ایجاد نورهای کاربردی با هدف افزایش امنیت و مسیریابی بهتر در سطح زمین برای عابرین استفاده می‌شود.

🔵 نورپردازی خطی نمای ساختمان

برای نورپردازی ساختمان مدرن خود باید حتما روش خطی را هم در نظر بگیرید. نماهای مدرن، شامل خطوط هندسی زیادی هستند که به‌راحتی با نورپردازی خطی می‌توان آنها را برجسته‌تر کرد. به‌این‌ترتیب ارزش هنری معماری نما و ایده آن بهتر نمایان می‌شود. از این روش در نورپردازی نمای ساختمان تجاری به‌خوبی می‌توان استفاده کرد. تصویر از مرکز تجارت جهانی شانگهای چین، استفاده از نورپردازی خطی را به‌خوبی نمایش می‌دهد.

🔵 نورپردازی نما از نزدیک

برای نورپردازی نمای ساختمان مدرن خود با بافت‌های خاص، بهتر است از نورپردازی از نزدیک استفاده کنید. در این روش، منبع نور در فاصله بسیار کمی از نما و با زاویه‌ای بسیار تند قرار گرفته و با ایجاد سایه، بافت آن را به‌خوبی نمایش می‌دهد. 

پیشنهاد نویسنده: اصول طراحی دکوراسیون مغازه

🔵 نورپردازی نما از پشت

یکی از روش رسیدن به تاکید در نورپردازی نمای ساختمان، نورپردازی از پشت است. به‌خصوص اگر المانی خاص در نما وجود دارد که قصد دارید از نظر بصری بر آن تاکید کنید، با نورپردازی از پشت می‌توان آن المان را از پس‌زمینه‌اش جدا کرده و عمق بیشتری هم به نمای شما بدهید. تصویر زیر از موزه هنری لوور (Louvre) در ابوظبی هم به‌خوبی نشان‌دهنده کارکرد نورپردازی از پشت در نمای ساختمان است.

طراحی نورپردازی بر اساس مصالح ساختمان

در طراحی نورپردازی نما، در نظر گرفتن نوع مصالح به‌کاررفته در ساخت ساختمان بسیار مهم است؛ چرا که هر ماده‌ای واکنش متفاوتی با نور دارد و به شکل خاصی آن را بازتاب یا جذب می‌کند. در ادامه به چند نمونه اشاره می‌شود:
ساختمان‌های شیشه‌ای و فولادی: این مواد را می‌توان با استفاده از LEDهای سفید سرد یا رنگی برجسته کرد که کنتراست چشمگیر و ظاهری زنده ایجاد می‌کنند. خواص بازتاب‌دهنده شیشه و فولاد می‌توانند برای خلق جلوه‌های نوری خیره‌کننده استفاده شوند.
ساختمان‌های سنگی و آجری: در مورد این مصالح، نورهای LED سفید گرم بهترین انتخاب هستند، زیرا بافت طبیعی و گرمای ذاتی سنگ و آجر را به‌خوبی نمایان می‌کنند. این نوع نورپردازی می‌تواند فضایی دلنشین و صمیمی ایجاد کرده و جذابیت تاریخی یا سنتی ساختمان را برجسته کند.
ساختمان‌های چوبی:برای ساختمان‌هایی با نمای چوبی نیز نورهای سفید گرم پیشنهاد می‌شوند، چرا که زیبایی طبیعی و نقش و نگار چوب را بهتر نمایش می‌دهند. این نوع نورپردازی حس گرما و راحتی منتقل کرده و برای فضاهای مسکونی یا مهمان‌پذیر بسیار مناسب است
با تطبیق طراحی نورپردازی با نوع مصالح، می‌توان جلوه‌ای بصری قوی‌تر ایجاد کرد و ویژگی‌های منحصر به‌فرد هر متریال را به‌خوبی به نمایش گذاشت.

فناوری های نورپردازی نمای بیرونی ساختمان

انتخاب تجهیزات مناسب تاثیر زیادی در کیفیت نورپردازی نمای ساختمان شما داشته و علاوه بر مدیریت مصرف انرژی، از صرف هزینه‌های اضافه‌تر جلوگیری می‌کند. مهم‌ترین این تجهیزات را در ادامه بررسی می‌کنیم.

🔵 انواع چراغ و لامپ

مهم‌ترین ابزار شما برای نورپردازی نمای بیرونی ساختمان، لامپ‌ها و چراغ‌ها هستند. از این نظر برای اجرای جدیدترین نورپردازی نمای ساختمان باید لامپ‌های کم‌مصرف و در عین حال پرنور LED را انتخاب کنید. ضمن اینکه تنوع رنگ آنها نیز بالاست. از نظر شکل و کارکرد نیز لامپ‌های مورد استفاده در نورپردازی نمای ساختمان به انواع زیر تقسیم می‌شوند:
• لامپ‌های روشن‌کننده مسیرها
• لامپ‌ها و لوسترهای سقفی برای تابش نور محیطی و از بالا
• چراغ‌ها و لامپ‌های دیواری و تزئینی
• لامپ‌های توکار یا روکار منظره‌ای 
• چراغ‌های دک و پله‌ها که در کف‌سازی استفاده می‌شوند.

🔵 تجهیزات نورپردازی هوشمند

اگر قصد اجرای جدیدترین نورپردازی ساختمان را دارید، باید از تجهیزات نورپردازی هوشمند نیز کمک بگیرید. این تجهیزات، امکان تنظیم شدت و رنگ نور بر اساس زمان‌بندی قبلی و یا کنترل از راه دور را امکان‌پذیر می‌کنند. 
نورپردازی هوشمند، شامل استفاده از لامپ‌های مجهز به سنسورهای حرکتی، زمانی، گرمایی و غیره است که مرتبا پیام خود را به یک هاب کنترل مرکزی از طریق سیم یا وای-فای ارسال می‌کنند. ارتباط شما با هاب نیز از طریق اپلیکیشن موبایل یا دسکتاپ برقرار می‌شود. یکی از موفق‌ترین نمونه‌ها در این زمینه، ساختمان The Edge در آمستردام هلند به‌عنوان یکی از هوشمندترین سازه‌های عصر حاضر است.
 

🔵 نمایشگرهای LED در نمای ساختمان

در شهرهای تجاری بزرگ مانند نیویورک، توکیو، لندن و سنگاپور از نمایشگرهای LED به‌وفور در نمای ساختمان‌ها استفاده می‌شود. آن‌ها در طول شب به کمک نورپردازی نمای ساختمان‌های تجاری آمده و نگاه رهگذران را بسیار به خود خیره می‌کنند. برای استفاده از این تکنولوژی باید بدانید که نمایشگر LED اساسا چیست و چرا خرید آن چطور می‌تواند به ارزش و سودآوری یک ساختمان تجاری کمک کند؟

تلویزیون شهری چیست؟

مزیت مهم نمایشگرها یا تلویزیون شهری تبلیغاتی فراهم کردن امکان نمایش تبلیغات، برند یا لوگوی شرکت شما روی نما با ابعاد مناسب، کیفیت فوق‌العاده و تاثیرگذاری سریع و عمیق بر بیننده است. آن‌ها از قابلیت‌هایی مانند پخش زمان‌بندی‌شده محتوا و کنترل از راه دور برخوردار بوده و از طرفی، نیاز شما به لامپ‌های LED‌ متعدد را کاهش می‌دهند. تصویر زیر مربوط به میدان تایمز در نیویورک با تلویزیون‌های شهری متعدد، روی نمای ساختمان‌های تجاری و اداری است.
 

اصول نورپردازی نما ساختمان

چه قصد نورپردازی نمای ساختمان مدرن یا قدیمی و سنتی را دارید و چه ساختمان شما تجاری یا اداری است، 10 اصل زیر را همواره در نظر داشته باشید:
1- خودداری از نصب نور بی‌هدف. برای نورپردازی حرفه ای ساختمان تا جای ممکن از نصب منابع نوری بی‌هدف خودداری کنید. لازم است نور را به‌صورتی هدایت کنید که تنها منطقه موردنظرتان را روشن کند.
2- تنظیم حساب‌شده شدت نور. ممکن است برخی سطوح به نور قوی‌تری نیاز داشته و در عوض برای برخی دیگر، نورهای ضعیف‌تری کافی باشند.
3- زمان‌بندی تابش نور. با استفاده از ادوات نورپردازی هوشمند، زمان شروع تابش نور، مدت نورپردازی و شدت آن را به‌صورت خودکار زمان‌بندی کنید.
4- تناسب حجم نور رنگ گرم به سرد. با توجه به اهداف و ماهیت ساختمان، حجم رنگ‌های گرم به سرد را در نورپردازی نمای ساختمان تنظیم کنید.
5- تناسب نورپردازی با بافت و متریال ساختمان. به‌عنوان مثال نورپردازی نمای ساختمان شیشه‌ای با نماهای چوبی یا فلزی متفاوت است. به‌طورکلی برای متریال‌های مات و جاذب نور، نورهای گرم مناسب‌تر هستند. اما برای نماهای شیشه‌ای و فلزی، نورهای سرد توصیه می‌شوند. به‌عنوان مثال به نورپردازی برج شیشه‌ای شارد لندن در تصویر توجه کنید.
6- انتخاب منابع نوری مناسب. در انتخاب ادوات نورپردازی، عواملی مانند مقاومت در برابر رطوبت، تابش نور خورشید، رعدوبرق، ضربه، گردوغبار و مصرف انرژی بهینه را در نظر بگیرید.
7- طراحی چیدمان نورپردازی. نقشه لامپ‌ها و محل قرارگیری آنها را از قبل مشخص کنید. همچنین، جزئیات زمان‌بندی شروع‌به‌کار هریک از لامپ‌ها، شدت نور آنها، جهت‌ها و غیره را نیز روی کاغذ بیاورید.
8- هماهنگی نورپردازی با کارکرد ساختمان. نورپردازی نمای ساختمان اداری با تجاری یا مسکونی از نظر شدت نورها، رنگ‌ها و کارکرد نورها متفاوت است. 
9- هماهنگی نورپردازی با سبک معماری. به ‌عنوان مثال، نورپردازی نمای ساختمان مدرن برای ساختمان‌های قدیمی و کلاسیک مناسب نیست.
10- تناسب نورپردازی با محیط اطراف. نورپردازی ساختمان باید بافت فرهنگی، محیط شهری و حتی عناصر طبیعی اطراف نیز هارمونی داشته باشد.

هزینه نورپردازی نما ساختمان

طبیعی است که هزینه نورپردازی نمای ساختمان به عوامل متعددی مانند متراژ، تعداد لامپ‌ها و تجهیزات و مقدار نور مورد نیاز بستگی دارد. بااین‌حال با راه‌کارهایی مانند نورپردازی هوشمند و نیز جانمایی درست و بهینه لامپ‌ها می‌توانید در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنید. 
از طرف دیگر، با تکنولوژی‌های مدرن‌تری مانند تلویزیون‌های شهری با وجود صرف هزینه اولیه بیشتر، ضمن اجرای جدیدترین نورپردازی نمای ساختمان، بهره‌وری تجاری ملک افزایش می‌یابد. در نهایت، توصیه می‌شود، برای نورپردازی حرفه ای ساختمان خود حتما ایده‌های خلاقانه زیادی را در اینترنت بررسی کنید. و همان طور دیاکو تنها کارخانه تخصصی تولید انواع نمایشگر های LED در ایران می باشد، برای دریافت مشاوره جهت اجرای تلویزیون شهری با ما در ار تباط باشید . برای دیدن انواع پروژه ها به وبسایت دیاکو ال ای دی مراجعه فرمایید.